9 września 9 roku w lesie Teutoburskim rozpoczęła się trzydniowa bitwa pomiędzy Germanami a Rzymianami. Była to jedna z największych klęsk w historii Imperium Rzymskiego.
Prowincja Germania
W wyniku kampanii Druzusa i Tyberiusza tereny pomiędzy Renem a Łabą dostały się pod panowanie Rzymian. Tak powstała prowincja Germania. Nowi władcy traktowali podbite plemiona germańskie zbyt surowo co spowodowało bunty. Oktawian August na czele prowincji postawił Publiusza Kwinktyliusa Warusa. To był doświadczony żołnierz wsławiony stłumieniem powstania w Judei. Ale okazał się kiepskim zarządcą. Pod jego rządami zapanowało w legionach rozprężenie, ponieważ nie potrafił utrzymać surowej dyscypliny.
Powstanie
W 9 roku naszej ery wybuchło powstanie Germanów, a na jego czele stanął władca plemienia Cherusków Arminiusz, który zebrał około 18 tysięcy wojowników z różnych plemion (Cherusków, Brukterów, Chattów i Marserów). Wojska barbarzyńców zaczęły się koncentrować na wzgórzach w lasach Teutoburskich. Na wieść o tym Warus wyruszył na czele swoich trzech legionów, aby pokonać buntowników. Pozwolił żołnierzom na zabranie dość licznych taborów razem z rodzinami i niewolnikami.
Bitwa w lesie
Wojsko weszło w niegościnne lasy poprzecinane wąwozami. Trudne warunki terenowe spowodowały, że kolumna rzymskich wojsk rozciągnęła się na prawie 20 kilometrów. Warus przekonany o swojej przewadze na dodatek nie wysłał oddziałów zwiadowców. 9 września (prawdopodobnie) Arminiusz zaatakował nieprzygotowanych Rzymian znienacka. Jego wojownicy atakowali z lasu rażąc Rzymian strzałami i włóczniami. Germanie działali w luźnym szyku, a gdy Rzymianie próbowali kontratakować, barbarzyńcy znikali w lesie. Straty rzymskie były znaczne.
Pod wieczór Warus kazał rozbić obóz na jednej z dużych polan. Następnego dnia legiony ruszyły dalej starając się przebić w kierunku Renu. W gęstym lesie nie były w stanie utrzymać szyku, więc atakujący powstańcy znowu zaczęli ich dziesiątkować. Pomimo tego legionistom pod koniec drugiego dnia znowu udało się rozbić obóz. Trzeciego dnia wyruszyli znowu, ale towarzyszyła im ulewa co spowolniło ich znacznie. Wtedy Arminiusz i jego wojska uderzyły ponownie tym razem ostatecznie wybijając Rzymian. Sam Warus ciężko ranny popełnił samobójstwo wraz z legatami wszystkich trzech legionów. Wielu Rzymian zginęło pod ciosami Germanów, a tylko nieliczni dostali się do niewoli. Z około 20 tysięcy legionistów podobno na drugą stronę Renu przedostało się kilkunastu.
Skutki
Klęska była znaczna utracono trzy legiony: XVII, XVIII i XIX. Przesądni Rzymianie nigdy nie nadali tych numerów nowym oddziałom. Na polecenie Oktawiana Tyberiusz zebrał osiem legionów, aby stłumić powstanie. Ostatecznie do lasu Teutoburskiego dotarł w 15 roku Germanik i pochował szczątki rzymskich legionistów. Po długiej kampanii Tyberiusz (już jako cesarz) kazał opuścić Germanię uznając, że koszty utrzymania tej prowincji są zbyt duże. Odtąd granica Rzymu oparła się o Ren.
Informacje czerpałem z: https://imperiumromanum.pl/bitwy/bitwa-w-lesie-teutoburskim/