27 listopada 1815 roku Car Aleksander I jako król Polski podpisał konstytucję Królestwa Polskiego (zwanego Kongresowym). Była to jedna z najbardziej liberalnych konstytucji tamtych czasów.
Po wycofaniu się Napoleona z Rosji tereny Księstwa Warszawskiego dostały się pod okupację rosyjską. W trakcie Kongresu Wiedeńskiego ustalono podział ziem księstwa. Część przypadła Prusom jako Wielkie Księstwo Poznańskie, z Krakowa uczyniono wolne miasto pod zarządem zaborców, a z pozostałych ziem utworzono Królestwo Polskie. Car Aleksander I został Królem Polski (na mocy unii personalnej) i obiecał Polakom konstytucję.
25 maja 1815 roku Car będąc przejazdem podpisał zasady konstytucyjne, które były zrębem nowego aktu. Wiele rozwiązań zaczerpnięto z Konstytucji 3 maja oraz konstytucji Księstwa. Do projektu, który powstał i został ogłoszony w sierpniu, dodano wiele poprawek zarówno przedstawicieli polskich jaki i samego Cara. Ostateczny projekt wszedł w życie po podpisaniu przez Aleksandra I.
Zgodnie z jej zapisami Polska stała się monarchią konstytucyjną na czele, której jako król stał car rosyjski. W jego imieniu władzę sprawował namiestnik, który nie musiał być Polakiem. Za to wszystkie pozostałe urzędy polityczne mieli sprawować Polacy, a Polski był językiem urzędowym. Władzę ustawodawczą sprawował Sejm (Senat i Izba Poselska), a wykonawczą i administracyjną sprawowała Rada Administracyjna, w skład której wchodziło 5 ministrów (Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Sprawiedliwości, Spraw Wewnętrznych i Policji, Wojny, Przychodów i Skarbu), namiestnik (jego decyzje potrzebowały kontrasygnaty odpowiedniego ministra) i osoby wyznaczone przez władcę. Oprócz tego utworzono Radę Stanu (z namiestnikiem na czele i ministrami w składzie), która miała inicjatywę ustawodawczą i odpowiadała za sądownictwo administracyjnej. Królestwo miało osobną armię, sądownictwo, urzędy i skarb. Car powoływał ministrów, senatorów, namiestnika i wyższych urzędników. Władca jako jedyny mógł wywoływać wojny i zawierać umowy międzynarodowe w imieniu Królestwa.
Informacje czerpałem: https://web.archive.org/web/20140908223156/http://www.muzhp.pl/kalendarium/1288/nadanie-ustawy-konstytucyjnej-krolestwa-polskiego-wywiad-1815-11-27.html
Tekst konstytucji: https://web.archive.org/web/20140908223156/http://www.muzhp.pl/kalendarium/1288/nadanie-ustawy-konstytucyjnej-krolestwa-polskiego-wywiad-1815-11-27.html
29 listopada 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe - Blog Historyczny
2024-11-29 at 10:40