27 lipca 1830 roku wybuchła rewolucja lipcowa we Francji skierowana przeciw królowi Karolowi X.

Rządy Karola X

W 1824 roku na tron wstąpił Karol X. Wcześniej rządzący starszy brat Ludwik XVIII pamiętał jaki los spotkał ich brata Ludwika XVI na gilotynie. Dlatego na początku swojego panowania przestrzegał konstytucji i dopiero od 1820 roku zaczął prześladować opozycję. Karol od początku chciał przywracać rządy absolutystyczne. Otoczył się doradcami i rządem ultrakonserwatywnym. We Francji narastało napięcie społeczne z jednej strony był król i arystokracja, z drugiej burżuazja, która traciła wpływy i obawiała się utraty praw politycznych. Na to wszystko nałożył się kryzys gospodarczy i co raz większe niezadowolenie ludu francuskiego, który dość często żył w biedzie (zwykli robotnicy, drobni rolnicy).

Przyczyny rewolucji

Gdy parlamentarzyści w marcu 1830 roku wystąpili przeciwko królowi uchwalając odpowiedzialność ministrów przed Izbą Deputowanych, król rozwiązał Izbę i zarządził nowe wybory. W czerwcu i lipcu Francja najechała Algierię i podporządkowała ją sobie. Ponieważ tłumy wiwatowały na ulicach, władca poczuł się pewnie. Nie spodobały mu się wyniki wyborów, w których znów przedstawiciele opozycji zostali wybrani do Izby.

26 lipca Karol X ogłosił rozporządzenia, w których rozwiązał nową Izbę, zniósł wolność słowa poprzez wprowadzenie cenzury prewencyjnej. Na dodatek zmienił prawo wyborcze tak, żeby większość burżuazji straciło możliwość głosowania.

Rewolucja

W odpowiedzi na to ogłoszenie redaktor Le National Adolf Thiers nawoływał do protestu. Następnego dnia zwolennicy republikanów (głównie studenci i robotnicy) zaczęli budować w Paryżu barykady i atakować gmachy rządowe. 28 lipca zdobyli ratusz, a dzień później wojsko wycofało się ze stolicy.

Karol X abdykował 2 sierpnia. Choć wielu przedstawicieli ludu chciało powrotu republiki, jednak część rewolucjonistów obawiała się powrotu mrocznych czasów. To samo dotyczyło burżuazji. Na namiestnika państwa a później (7 sierpnia) na króla wybrano Ludwika Filipa I Orleańskiego (boczna linia rodu Burbonów). Tak naprawdę powstała monarchia burżuazyjna, bo to bogate mieszczaństwo przejęło stery nad państwem. Studenci i robotnicy co raz bardziej rozczarowani brakiem zmian wywoływali różnego rodzaju bunty i zamieszki, ale rządy nie zmieniły się aż do czasów Wiosny Ludów, ale to już całkiem inna historia.

Informacje czerpałem z: Mieczysław Żywczyński, Historia Powszechna 1789-1870, Warszawa 2001, s. 269-271.