7 października 1571 roku doszło do bitwy morskiej pod Lepanto. Naprzeciw siebie stanęły floty Ligii Świętej i Sułtanatu Osmańskiego. Starcie wygrali chrześcijanie.
Bezpośrednią przyczyną wojny pomiędzy Turcją a Ligą był atak Osmanów na Cypr należący do Wenecji (1570). Po upadku Nikozji w wyniku starań papieża Piusa V zawiązano Ligę Świętą, żeby wspomóc ostatnią twierdzę na Cyprze, czyli Famagustę. W skład sojuszu weszły: Hiszpania, Państwo Kościelne, Republika Wenecka i mniejsze państwa. Chrześcijanie wystawili flotę liczącą 240 okrętów i ponad 70 mniejszych jednostek pod wodzą księcia Juana de Asturia (nieślubnego syna cesarza Karola V). Turcy mieli ponad 280 okrętów. Siły piechoty używanej do abordażu były prawie wyrównane: 30 tysięcy chrześcijan przeciwko 34 tysiącom Turków.
Do starcia doszło w pobliżu Lepanto u wejścia do Zatoki Korynckiej. Główne siły po obu stronach stanowiły wiosłowe galery. Taktyka walki nie zmieniła się od czasów starożytnych – floty dążyły do abordażu, aby zdobyć okręty przeciwnika. Ale tym razem okazało się, że potężne galeasy (6 sztuk) wysłane przez Wenecjan dały przewagę chrześcijanom. Każdy z nich miał potężną artylerię po kilkadziesiąt dział i mógł ostrzeliwać pobliskie tureckie galery. Dowodzący flotą Turków Ali Pasza nie miał wyboru i dążył do jak najszybszego abordażu. Okręty Ligii z kolei ustawiały się burtami, żeby razić przeciwnika ogniem artylerii. W końcu po długim boju chrześcijanie uzyskali przewagę. Szacuje się że po stronie Osmanów starty wyniosły 60% załóg, a większość okrętów zatonęła albo została zdobyta. Ali Pasza zginął w tej bitwie.
Choć zwycięstwo na morzu było znaczne, a Turcy stracili wielu doświadczonych żeglarzy, okazało się że Liga nie jest w stanie wykorzystać sukcesu. Cypr pozostał w rękach Osmanów, a sojusz chrześcijański szybko się rozpadł.
Była to ostatnia wielka bitwa galer, a w wojnach morskich zaczęła co raz bardziej dominować artyleria.
Informacje czerpałem z: https://zakonmaltanski.pl/bitwa-pod-lepanto-1571/