6 października 1939 roku kapitulacją SGO “Polesie” zakończyła się bitwa pod Kockiem. Była to ostatnia bitwa Wojska Polskiego w obronie Rzeczypospolitej przed Niemcami i Związkiem Radzieckim.
Powstanie SGO Polesie
9 września Naczelny Wódz marszałek Edward Rydz-Śmigły wydał polecenie generałowi Franciszkowi Kleebergowi stworzenie nowej armii. Nazwano ją Samodzielną Grupą Operacyjną “Polesie”, a jej zadaniem miała być obrona Polesia na linii Brześć-Pińsk. Jednocześnie miała osłaniać Warszawę przed okrążeniem. Zadanie było trudne ponieważ Kleeberg miał zebrać różne rozbite oddziały i ad hoc utworzyć grupę bojową. Miał do dyspozycji ośrodki zapasowe czterech dywizji piechoty, flotyllę rzeczną w Pińsku, oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza. Z czasem też dołączyły wycofujące się oddziały Wojska Polskiego.
13 września Niemcy zaatakowali Brześć nad Bugiem, a jego obrońcy wycofali się z twierdzy w nocy z 16 na 17 września. Nad ranem tego dnia ZSRS uderzyło na Polskę, a Naczelny Wódz, Prezydent i rząd wyjechali z Polski. W tej sytuacji generał Kleeberg, który miał szansę też wyjechać z kraju na pokładzie bombowca Łoś, odmówił powołując się na żołnierski honor i na to że nie opuści swoich żołnierzy.
Ku Warszawie i ostatni bój
Dowódca podjął decyzję, żeby ruszyć na pomoc atakowanej Warszawie. Chciał się przedostać na drugą stronę Bugu i przebić w kierunku stolicy. Utrudniały to ataki zarówno niemieckie jak i radzieckie. Bug grupa przekroczyła dopiero w nocy z 26 na 27 września. Wtedy dostał depeszę z Warszawy od generała Rómmla o decyzji poddania miasta. Kleeberg postanowił przebijać się na południe, żeby przejąc składy broni i kontynuować walkę. Miał pod swoimi rozkazami jakieś 17 do 18 tysięcy żołnierzy.
2 października w okolicach Kocka zaczęła się bitwa z przeważającymi oddziałami niemieckimi. Walki trwały do 5 października. Wtedy wobec braku amunicji i zapasów generał Kleeberg i jego sztab postanowił skapitulować. Decyzję przekazano Niemcom, a do samego poddania się doszło dnia następnego (o godzinie 11) przed Pałacem Jabłonowskich w Kocku. Razem z dowódcą do niewoli dostało się prawie 17 tysięcy żołnierzy.
Generał Franciszek Kleeberg zmarł w niewoli 5 kwietnia 1941 roku. W 1969 roku sprowadzono jego ciało do Polski i spoczął w Kocku obok swoich żołnierzy.
Informacje czerpałem z: https://dzieje.pl/aktualnosci/bitwa-pod-kockiem-ostatni-boj-kampanii-polskiej-1939-roku