15 sierpnia 1489 roku w Święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Kościele Mariackim w Krakowie odsłonięto ołtarz Wita Stwosza (inaczej ołtarz mariacki albo Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny). Tak naprawdę chodzi o retabulum, czyli nastawę ołtarzową, ale przyjęła się taka skrócona nazwa.

Wit Stwosz (niem. Veit Stoss) był wybitnym rzeźbiarzem i malarzem późnego gotyku. Pochodził prawdopodobnie z Horb w Szwabii (tereny dzisiejszych Niemiec). Przez dwanaście lat (1477-1489) na zlecenie rady miejskiej Krakowa retabulum w kościele Mariackim.

Nastawa tak naprawdę jest pentaptykiem (czyli posiada pięć skrzydeł). Konstrukcja jest z dębu, tło z modrzewia, a figury wyrzeźbiono w drewnie lipowym. Przedstawia w tzw. Szafie (środku) Zaśnięcie Marii Panny, a wokół niej są apostołowie. Nad nimi przedstawiono scenę Wniebowzięcia, a w zwieńczeniu nastawy jest scena koronacji Marii na królową Nieba i Ziemi.

Na otwartych skrzydłach są reliefy (płaskorzeźby) przedstawiające sześć Radości Maryi. Na zamkniętej nastawie mamy z kolei sceny z życia Marii i Jezusa.

Ołtarz zostaw wywieziony przez Niemców podczas drugie wojny światowej, ale udało się go odzyskać w 1946 roku. Później przeszedł konserwację i w 1957 roku został zwrócony do kościoła Mariackiego, gdzie znajduje się do dziś.

Informacje czerpałem z: https://culture.pl/pl/dzielo/wit-stwosz-oltarz-mariacki

A także: https://culture.pl/pl/tworca/wit-stwosz

Fot. Hans A. Rosbach/CC-BY-SA 3.0